"Boðið" til samræðna við Basjar í Sýrlandi- allt óljóst við endurkomu Saleh í Jemen

Myndin þessi er frá föstudagsmótmælunum síðustu í Sýrlandi en þar hefur forsetinn nú boðað stjórnarandstöðuna til fundar til að ræða hvort unnt sé að ná samkomulagi um hvernig megi stilla til friðar í landinu þar sem allt hefur logað í mótmælum

Það er í mínum huga býsna kalhæðnislegt að boða "stjórnandstöðuna" til fundar þar sem engin opinber stjórnarandstaða hefur verið leyfð í landinu og því er mér hulin gáta hverjir mundu þora að koma til slíks fundar.
Basjar Assad forseti minntist á slíkar "samræður" í ræðu sem hann flutti 20.júní sl. Síðan hefur ekkert gerst þar til nú og mótmælin færast í aukana og breiðast út.

Herinn hefur heldur gefið í hvað varðar grimmd gagnvart þeim sem mótmæla, fært sig nær landamærum Tyrklands til að reyna að koma í veg fyrir að flóttamenn komist yfir landamærin, menn eru handteknir í þúsundatali og örlagarík mótmæli ´hafa brotist út í borginni Hama þar sem eina uppreisnin gegn föður hans, Hafez al Assad voru brotin á bak aftur 1982.
Íbúar í Hama hafa aldrei gleymt þeim atburðum í febrúar 1982 þegar vanbúnir uppreisnarmenn létu til skarar skríða og Hafez al Assad skipaði bróður sínum Rifat að berja hana niður. Grimmdin sem var sýnd þá situr enn í Hama búum enda talið að 25-30 þúsund manns hafi verið drepnir þegar sveitir Rifats komust loks til borgarinnar eftir að uppreisnarmenn höfðu staðið í þeim í meira en þrjár vikur.

Um þessa atburði þá fréttist ekki fyrr en nokkrum vikum eftir að þeir voru um garð gengnir. Blaðamenn fengu þá ekki að koma til borgarinnar lengi vel og meðal þeirra fyrstu var Thomas Friedman, bandarískur blaðamaður sem hafði aðsetur í Beirut og hefur lýst atburðarásinni og aðkomunni í bókinni " From Beirut to Jerusalem" og ég hef oft hvatt Sýrlandsfara til að kynna sér.

Nú er auðvitað öldin önnur hvað fjarskipti varðar og fréttaflutning og þó svo Sýrlandsstjórn banni fréttamönnum að koma til landsins og hafi nánar gætur á þeim sýrlensku blaðamönnum sem gætu reynt að segja frá atburðum. Samt hefur þetta frést út- sem betur fer- leyfi ég mér að segja.

Því var sérstaklega athyglisvert að íbúar hertu sig upp í að mótmæla nú og fengu þá svipaðar trakteringar og fyrir tæpum 30 árum.

En aftur að samræðufundinum svokallaða. Fréttamenn sem hafa verið í símasambandi við innfædda og fengið myndir af mótmælunum gegnum farsíma og þess háttar segjast hafa miklar efasemdir um gagnsemi fundarins. Hætt sé við að komi einhverjir verði þeir stuðningsmenn ríkisstjórnarinnar og ef einhverjar mæta sem eru grunaðir um andstöðu muni þeir einfaldlega verða handteknir og stungið í dýflissu ef þeir voga sér að anda út úr sér einhverju sem stjórninni er ekki þóknanlegt.

Því er vandséð hverju slíkur fundur- sem boðaður er í Damaskus getur skilað.
Það er mér líka óskiljanlegt að eftir ræðu forsetans 20.júní þar sem hann sló úr og í en lofaði sakaruppgjöf og öllu fögru auk umbóta í frelsisátt hefur harka hersins enn vaxið, menn eru drepnir miskunnarlaust enda fer að verða vandamál með fangelsispláss ef marka má fréttirnar.

Allt er þetta mikill harmleikur og ég hlýt að endurtaka það sem ég sagði í síðasta pistli. Annað hvort hefur forsetinn fyrir löngu misst öll völd og herinn leikur lausum hala undir stjórn, að því er sagt er, bróður hans Mahers sem alltaf hefur verið hinn versti yfir því að gamli Assad kaus Basjar til að verða eftirmann en ekki sig - nú ellegar Basjar Assad hefur á þessu rúmu tíu árum sem hann hefur setið á valdastóli, sýkst svo af valdagræðgi að hann tekur fullan þátt í þessum óhæfuverkum.

Það er mér líka nokkurt umhugsunarefni að talsmaður forsetans, rithöfundurinn Bouthainia Shaaban sem kom fram strax og mótmælin hófust í mars og sagði að forsetinn og stjórn hans mundu sýna skynsemi og skilning á kröfum og ekki beita ofbeldi- ja í henni hefur ekki heyrst síðan mótmælin færðust á alvarlegra stig.
Hún var jafnan kölluð til ef eitthvað var og þar sem hún nýtur mikillar virðingar og óumdeilanlegs trausts en nú virðist hún hafa gufað upp og aðrir koma fram þar sem manni þætti eðlilegt að talsmaður forsetans væri kvaddur til.

Einhverjir bjartsýnismenn segja samt að kannski skili þessi fundur einhverjum árangri. Það má auðvitað vona að svo verði en raunsæi slíkra vona er að mínum dómi afar hæpið.



Ali Abdullah Saleh forseti Jemens ávarpaði landa sína í sjónvarpi frá Sádi Arabíu á dögunum. Hann var nánast óþekkjanlegur, augljóslega stórskaddaður eftir árásina sem var gerð á forsetahöllina í Sanaa fyrir æðimörgum vikum. Hann var engu að síður kokhraustur nokkuð og sagði að uppreisnarmenn skildu ekkert hvað þeir væru að fara og allra síst vissu þeir hvað hann væri hlynntur frelsi og lýðræði.
Samt var eftirtektarvert að hann minntist ekki á hvenær hann kæmi heim þó áður hefði margsinnis verið sagt að hann kæmi heim einhvern næstu daga.
Hann minntist ekki á að hann mundi víkja.

Og nú eru stjórnmálaskýrendur farnir að bollaleggja um að Sádar ætli ekki að sleppa honum. Hann gæti þess vegna verið fangi stjórnarinnar í Sádi Arabíu.
Á meðan halda mótmæli í Jemen áfram af ákefð og fólk er farið að líða skort meiri en áður. Allt í kaldakoli og enginn virðist vita neitt í hausinn á sér hver ráði í landinu.
Andstæðingar forsetans fara í mótmælagöngur, margir hafa verið drepnir og margir hafa reynt að flýja en eiga ekki margra kosta völ. Sádar vilja ekki fá þá á sitt land, landamærin við Óman eru enn harðlokuð og eins og menn geta ímyndað sér hefur allt eðlilegt mannlíf gersamlega farið út í buskann. Skólar eru notaðir fyrir særða og flugsamgöngur við Jemen liggja niðri heilu dagana.

En þar sem Ali Abdullah Saleh var gengin í björg Bandaríkjamanna fyrir allnokkru er ekki ósennilegt að þeir skipi Sádum að halda Saleh og láta hann ekki snúa heim.

Hvað bíður síðan í þessu landi. Það er jafn óljóst og hvað verður í Sýrlandi.